Her şey, gazetecilik ve yazarlığın yanısıra uzun yıllardır yoga eğitmenliği yapan ve Özgür Turan’ın yoganın hormonlar üzerindeki etkisine merak sarıp, hormonları her katmanıyla araştırmaya başlamasıyla başlıyor. Sonrasını Turan’dan dinleyelim: “Sadece bu alana odaklanan yoga ekollerini öğrendim ve menopoza girmiş ya da perimenopozda yani menopoza geçiş sürecinde olan kadınlarla çalıştım. Gördüm ki kadınların yogadan da çok paylaşmaya ve daha fazla bilgi edinmeye ihtiyacı var. Daha fazla okumaya ve araştırmaya başladıkça menopozun dipsiz bir kuyu olduğunu fark ettim. Bir gazeteci olarak konunun uzmanlarının ve farklı paydaşlarının birikimlerini ve görüşlerini bu konuyu merak edenlerle nasıl buluştururum diye düşünürken Özgürce Menopoz podcast fikri doğdu. Menopoz halen toplumumuzda bir tabu olduğundan özellikle ‘özgürce’ demek istedim ki, süreci her şeyiyle konuşabilelim. Çünkü kadınlar en yakınlarına dahi semptomlarını anlatmaktan çekiniyorlar. Dolayısıyla kimse pek bir şey bilmiyor bu konuda. Sadece menopoza giren terleyen, kilo alan bir kadın imajı var. Bunu değiştirmek ve bugünün kadınlarına hitap etmek adına ‘özgürce’ çok uygun bir tanım diye düşündüm.”
NESİLLER BOYU AKTARILAN UTANÇ
Bu sessizliğin bize annelerimizden ve onların annelerinden kaldığını hatırlatan Turan, “Menopoza giren kadınlar büyük bir değişimden geçiyor ve bu değişim nesiller boyu bir utanç kaynağı olmuş. Kadının bir nevi hayattan çekilmesi, her alanda pasivize olması ve bir yandan kadınlığını kaybetmesi olarak algılanıyor menopoz. Bu sebepten iş yerinde menopoza girdiğini iş arkadaşlarından, yöneticilerinden saklayan kadınlar var” diyor. Etiketlenmekten ve iş süreçlerinde geri plana çekilmekten korktuklarından semptomlarını da gizli saklı yaşayan bu kadınların bir süre sonra bu duruma katlanamadıklarının altını çizerek ekliyor: “Bazıları işi bırakma noktasına geliyor. Dünya genelinde ortalama menopoz yaşı 51. Türkiye’de bu 45 yaşa kadar iniyor. Her ne kadar genetik faktörler bunda rol oynasa da ülkelerin sosyo ekonomik şartlarının süreçte büyük etkisi var. Artık bu sessizliğin son bulma vakti geldi.”
YANLIŞ İNANÇLAR YALNIZLAŞTIRIYOR
En büyük yanlışın ise kadınların bu süreci bir bitiş olarak görmesi olduğunun altını çizen Özgür Turan, şunları aktarıyor: “İş hayatının bitişi, cinselliğin bitişi, sağlığın ve hayattan keyif almanın bitişi gibi. Oysa ki doğru tedavi ve terapi süreçleriyle desteklendiğinde kadını çok daha bilge, iş ve özel hayatında verimli, bedeniyle barışık olabileceği evrelere taşıyan bir süreç. Bir kadın 45-55 yaş arası menopoza giriyorsa bundan yaklaşık 8-10 yıl öncesinde perimenopoz dediğimiz menopoza hazırlık süreci geçiyor. 40’lı yaşlarla başlayan perimenopoz süreci semptomların en ağır ve değişken olabileceği bir süreç. Aslında kadın kariyerinin zirvesine gelebileceği, en verimli olabileceği yaşlarda fiziksel ve duygusal olarak onu ciddi anlamda etkileyen hormonal değişimlerle boğuşuyor. Bu sebepten menopoz sürecinde kadınların en fazla ihtiyaç duyduğu şey anlaşılmak.”
BÜTÜNCÜL YAKLAŞIM OLDUKÇA ÖNEMLİ
Özgür Turan, “Sağlık ve ruhsal iyilik hali menopozun ayrılmaz bir parçası olduğundan bütüncül yaklaşımın hep altını çiziyorum” diyor. Özellikle stres yönetimini menopoz sürecinde olmazsa olmaz olarak tanımlıyor ve ekliyor: “Stres seviyemizdeki en ufacık bir dalgalanma semptomlarımızda oldukça rahatsız edici değişimler yaratabiliyor. Bu nedenle sinir sistemimize iyi bakabilmek adına yapacağımız her şey bize fayda sağlıyor. Her kadının kendine iyi gelen şeyleri bulması ve bunlara odaklanması özellikle menopoz sürecinde çok önemli çünkü beyin sisi dediğimiz bir semptom var ki ciddi bir dalgalanma yaratıyor zihinde. Her şey birbiriyle bağlantılı, ancak bütünsel ele alındığında sağlıklı bir menopoz geçirebiliyoruz.”
GERÇEK HAYAT HİKAYELERİ
Podcast sadece menopozu değil; stres yönetimi, uyku düzeni, sinir sistemi sağlığı gibi pek çok konuyu kapsıyor. Yoga, nefes egzersizleri, yürüyüş gibi pratikler öneriliyor. Çünkü Turan’a göre bütünsel bir yaklaşım olmadan sağlıklı bir menopoz geçirmek mümkün değil: “Stres seviyesi semptomları doğrudan etkiliyor. En çok da düzenli uyku gerekiyor. ‘Beyin sisi’ semptomuyla Alzheimer şüphesiyle doktora giden kadınlar var. Oysa stres azaltıldığında bu semptomlar da hafifliyor.”
Podcast her hafta Spotify, Apple Podcast ve YouTube’da yayınlanıyor. Konuklar arasında kadın doğum uzmanları, psikologlar, beslenme uzmanları gibi farklı mesleklerden kadınlar yer alıyor. Çünkü her kadının deneyimi farklı ve birbirini duymaya ihtiyaç var. Özgür Turan, “Özellikle YouTube’a geçtiğimizden beri geri bildirimler çok arttı. Dinleyiciler arasında erken menopoza giren genç kadınlar da var. Bu kadınlara yalnız olmadıklarını göstermek istiyorum” diyor.