Maviliklerin efsunlu güzelliği insanı kendisine öylesine güçlü çeker ki kayıtsız kalmak mümkün olmaz. Enginlerin rüzgarın gücüyle cömertçe sunduğu coşkuyu yaşamanın temel koşulu ise emniyet kurallarına dikkat etmektir. Son aylarda gelen yoğun okur mektuplarından bazı noktaları yeniden gündeme getirmem gerektiğini anlıyorum. Özellikle de yangın konusunu…
İster balıkçı sandalı olsun isterse mega yat, yolcu gemisi, vapur veya tanker fark etmez. Tüm deniz taşıtlarında yangın tehlikesine yönelik önlemler A’dan Z’ye eksiksiz alınmalıdır. Özellikle de tarihi geçmiş yangın tüpleri ve bu konudaki yanlış seçimler tehlike anında telafisi mümkün olmayan zararlara neden olabilir. Sabit köpük sistemleri genellikle yakıta bağlı yangın riski olan motor bölümlerinde ve büyük tonajlı deniz taşıtlarının makine dairelerinde, bir başka deyişle kapalı alanlarda kullanılır. Dolayısıyla alevlere müdahale ederken kullanacağınız yangın tüpünün özelliği son derece önemlidir. Deniz dostlarıyla paylaşacağım bilgilerin kaynağı Sezar Atmaca’nın derlemeleri ve Amatör Denizcilik Federasyonu’nun ‘Amatör Denizci El Kitabı’ adlı başucu eserimdir. Edinmenizi tavsiye ediyorum.
ÖNCE GÜVENLİK!
Benim deyişimle ‘Mavi Anayasa’ ihmale gelmez. Güvenli seyirlerin, mavi düşler atlasında diyar, diyar gezmenin en önemli şartı her türlü güvenlik kuralına harfiyen uymaktan geçer. Bunun aksini düşünen varsa ayağını tekneye atmasın derim! İsveç, Almanya, İtalya ve Yunanistan seyahatlerinde not defterime yazdığım izlenimler arasında güvenlik kurallarının mükemmel uygulanışına yönelik satırlar oldukça fazla. Özellikle de yangınlara yönelik olanların altını çizmişim. Şimdi konumuza geçelim…
Denize açılmadan önce teknenizin donanımını ve motorunu kontrol etmeyi ihmal etmeyin. Bu husus genellikle es geçilir. Oysa tekneye adım attığınızda önceliğiniz bu olmalıdır. Motoru çalıştırmadan önce etrafına dikkatlice bakın. Kuvvetli bir el fenerinin ışığı karanlık bölümler için son derece faydalıdır. Yakıt, yağ, akü şarjını, hortumları ve kelepçelerini dikkatlice kontrol edin. Bunların hepsi en fazla 20 dakikanızı alır. Teknenizde yakıt ve soğutma suyu sızıntısı olmadığından emin olun. Yelkeniniz varsa tüm halatlarınızı, telleri, kilitleri, yelkenleri gözden geçirin. Bağlantı yerlerine dikkatlice bakın. Elbette güçlü bir tel makasınız, teknedeki kişi sayısı kadar can yeleğiniz, ilkyardım setiniz, işaret fişeği ve düdüğünüz olmasına özen gösterin. Bunlar an gelir hayat kurtarır. Telsiz, teknelerin görünmez can salı gibidir. Anonsları mutlaka dinleyin. Birçok tekne sahibi bunlara adeta gülüp geçiyor. Kitabi bilgiler sanıyor. Maviliklerin öfkesiyle karşılaştıkları zaman akılları başlarına geliyor ancak iş işten geçmiş oluyor!
RİSK UNSURLARI
Sezer Atmaca’nın aktardığı bilgiye göre içinde yakıt ve yağlar bulunması nedeniyle özellikle motor bölümünde başlayan yangınlar çok tehlikeli. Bu nedenle motorun çevresi daima temiz tutulmalı, özellikle de yakıt olarak benzin kullanılan teknelerde sızma ve buharlaşmaya dikkat edilmeli. Motor ve yakıt bölümleri sık sık havalandırılmalıdır. Teknelerde sintinenin temiz tutulmaması da yağ ve yakıt gibi sızıntıların birikmesine neden olur. Motor çevresinde yağlı ve kirli üstüpü türü malzemeler ayrı bir kutuda muhafaza edilmelidir. Çünkü bunlar kolaylıkla yanabilir. Teknenizde zorunlu bir nedenden ötürü tiner, alkol ve boya gibi yanıcı madde bulunduruyorsanız onları kesinlikle motor çevresinden uzakta ve korunaklı muhafaza etmelisiniz.
Şayet seyir esnasında teknenizde yangın çıkar ve kontrol altına almakta zorlanırsanız gecikmeden telsizden yangın ihbarında bulunun. Hatta bulunduğunuz yeri harita bilgisiyle tarif edin. En önemlisi olabildiğince sakin olun. Zira telaş daha büyük hatalara sebep olur. Alevler büyüyor ve yayılıyorsa can salı veya bot bu tür acil durumlarda tekneyi terk etmeniz için en uygun yardımcınızdır. Bu nedenle bot ve can salı olmayan teknelerle kesinlikle denize çıkmayın.
YANGIN TÜPLERİ
Piyasada birçok marka ve çeşit bulabilirsiniz. Benim önerim ihtiyacınızı doğru belirlemeniz ve ona göre hareket etmeniz yönünde. Bu konuda çevrenizdeki tekne sahibi dostlarınızdan duyacaklarınızı elbette bir yere not edin. Lakin her teknenin ihtiyacı aynı gibi görünse de farklılıklar olabilir. Tavsiyem denizcilik sektöründe uzmanlaşmış firmalara yönelmenizdir. Teknenizin bakımını yaptırdığınız yetkili servislere mutlaka danışın. Ayrıca yangın tüplerinin periyodik kontrollerini de ihmal etmeyin. Elbette sadece yangın tüpü yetmez. Alevlere nasıl müdahale edeceğinizi de bilmeniz gerekir. Araştırıp kolaylıkla öğrenebilirsiniz. Gerekirse harita masanızda bu tür konuları içeren not kartonları bulundurabilirsiniz. Onları kendiniz rahatlıkla hazırlayabilirsiniz. Fotoğraflı olmaları aradığınızı daha kolay bulmanızı sağlayacaktır. Pruvanız neta, rüzgar kolayınıza olsun.
